Nhân văn, nhân đạo trong xử lý cán bộ vi phạm pháp luật

Chiều 01/12/2022, tại họp báo Chính phủ thường kỳ, liên quan đến việc có tiếp tục mở rộng điều tra tại vụ án Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á hay không, Trung tướng Tô Ân Xô, Người phát ngôn, Chánh Văn phòng Bộ Công an cho biết, vụ Việt Á là vụ án phức tạp, gây bức xúc trong dư luận và được người dân quan tâm theo dõi.

Nhiều bị can trong vụ án này là cán bộ, đảng viên, cán bộ cao cấp đã bị xử lý. Đến nay các Cơ quan cảnh sát điều tra của Bộ Công an đã khởi tố và áp dụng các biện pháp ngăn chặn đối với 29 bị can, trong đó 2/3 là đảng viên.

Cơ quan cảnh sát điều tra cũng đã áp dụng biện pháp phong tỏa, ngăn chặn tài khoản giao dịch, sổ tiết kiệm… và tạm giữ số tiền của các bị can nộp lại là 1.700 tỷ đồng.

Vì liên quan đến nhiều cán bộ, đảng viên vi phạm trong vụ Việt Á, nên ngày 20/10 vừa qua Bộ Chính trị đã có kết luận về chủ trương xử lý các đảng viên vi phạm trong vụ việc này.

Theo đó, trường hợp thứ nhất sẽ xử lý kỷ luật nghiêm theo quy định. Điều này áp dụng đối với trường hợp vi phạm quy định của Đảng và Nhà nước trong lãnh đạo, chỉ đạo, chủ trì, kết luận trong phòng chống dịch.

Có hành động can thiệp, tác động, tạo điều kiện cho doanh nghiệp trong đấu thầu, mua sắm thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế trong phòng chống dịch gây hậu quả rất nghiêm trọng.

Có hành vi thông đồng, hợp thức hoá hồ sơ mua sắm, đấu thầu vì mục đích vụ lợi, vì động cơ cá nhân gây thiệt hại lớn cho ngân sách nhà nước; nhận tiền và lợi ích vật chất khác.

Trường hợp thứ 2 sẽ xem xét giảm nhẹ xử lý. Điều này áp dụng với các trường hợp vi phạm các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước trong đấu thầu, ký kết hợp đồng, hợp thức hoá hợp đồng gây hậu quả nghiêm trọng nhưng các vi phạm này xảy ra trong trường hợp cấp bách, những hướng dẫn của cấp trên chưa kịp thời, chưa đầy đủ.

Những người này cũng không có hành vi vụ lợi hay động cơ cá nhân khác, đã chủ động kịp thời báo cáo, cung cấp đầy đủ thông tin, tài liệu, chứng cứ, nghiêm túc kiểm điểm, chủ động khắc phục hậu quả. Không có thoả thuận thông đồng về việc nhận hoa hồng. Kịp thời báo cáo và nộp lại toàn bộ số tiền và các lợi ích vật chất khác đã nhận cho cơ quan có thẩm quyền. Vi phạm do chấp hành mệnh lệnh, do chỉ đạo của cấp trên hoặc những người trên tuyến đầu phòng chống dịch có nhiều thành tích đáng ghi nhận...

Trường hợp thứ 3 sẽ miễn kỷ luật, nhưng yêu cầu kiểm điểm nghiêm túc. Việc xử lý này áp dụng với những trường hợp vi phạm trong bối cảnh phòng chống dịch cấp bách, không vụ lợi, không có động cơ cá nhân, gây hậu qủa ít nghiêm trọng. Chủ động, kịp thời báo cáo đầy đủ, trung thực, tự giác, nghiêm túc kiểm điểm, khắc phục cơ bản, kịp thời hậu quả do sai phạm gây ra. Những đảng viên này không giữ chức vụ mà thực hiện chức trách, nhiệm vụ do cấp trên giao.

Trung tướng Tô Ân Xô nh???n mạnh việc xem xét giảm nhẹ đối với các trường hợp vi phạm quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước liên quan đến vụ Việt Á gây hậu quả nghiêm trọng, song những vi phạm này xảy ra trong trường hợp cấp bách, những hướng dẫn của cấp trên chưa kịp thời, đầy đủ; không có hành vi trục lợi cá nhân; chủ động báo cáo, cung cấp thông tin, tài liệu chứng cứ, nghiêm túc kiểm điểm khắc phục hậu quả, không có thỏa thuận thông đồng về việc nhận hoa hồng và kịp thời báo cáo, nộp lại toàn bộ số tiền và lợi ích vật chất khác đã nhận cho cơ quan có thẩm quyền.

“Chủ trương này nhằm bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật cũng như tính nhân văn, khoan hồng của Đảng, Nhà nước ta. Vì thế, Bộ Công an đề nghị những người vi phạm tiếp tục trung thực khai báo với các cơ quan có trách nhiệm, nộp lại số tiền đã nhận thì sẽ được xem xét giảm nhẹ khi vụ án tiếp tục mở rộng điều tra”, Trung tướng Tô Ân Xô nh???n mạnh.

Trước đó, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhiều lần nhấn mạnh, các vụ án đã được xử lý nghiêm nhưng cũng rất nhân văn, tài sản thu hồi lớn, nhưng cái lớn nhất vẫn là củng cố, tăng thêm niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và cả hệ thống chính trị. Nhân dân cũng tin tưởng, trông chờ, đòi hỏi thêm hoạt động của Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Theo Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Trung ương đã có chủ trương khuyến khích cán bộ có sai phạm thì tự giác xin thôi việc, tự giác nộp lại tiền của đã tham ô, tham nhũng, sẽ được miễn giảm, xử nhẹ hơn. “Đây là cái mới, rất nhân văn”.

Tổng Bí thư cho rằng, không phải xử nặng, không phải cách hết chức vụ mới là tốt. Mà đây là cuộc đấu tranh nội bộ trong chính chúng ta, trong mỗi con người chúng ta, cho nên phải làm kiên trì, làm bền bỉ, phương pháp đúng, nhân văn, chứ không phải cốt xử nặng. Chúng ta khuyến khích ai đã trót nhúng chàm rồi thì rửa tay đi.

Trong kết luận của Bộ Chính trị về chủ trương bố trí công tác đối với cán bộ thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý sau khi bị kỷ luật nêu rõ: Việc miễn nhiệm, từ chức đối với cán bộ; khuyến khích cán bộ bị kỷ luật cảnh cáo hoặc khiển trách mà năng lực hạn chế, uy tín giảm sút tự nguyện xin từ chức; kịp thời thay thế những cán bộ bị kỷ luật, năng lực hạn chế, uy tín giảm sút mà không chờ hết nhiệm kỳ, hết thời hạn bổ nhiệm, thực hiện phương châm “có vào, có ra, có lên, có xuống” trong công tác cán bộ, đồng thời tạo điều kiện cho cán bộ bị kỷ luật có cơ hội sửa chữa, khắc phục khuyết điểm, tiếp tục phấn đấu, tu dưỡng, rèn luyện; góp phần tăng cường công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, củng cố niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân đối với Đảng và chế độ.

Đây thực sự là những qui định rất nhân văn, nhân đạo đối với những người vi phạm qui định của Đảng, pháp luật của Nhà nước không chỉ trong vụ án Việt Á mà nó còn được thể hiện trong tất cả các vụ án khác. Nó mở ra cơ hội, tạo động lực cho cán bộ khắc phục sửa chữa khuyết điểm; tự tin phấn đấu rèn luyện với tinh thần dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi mới sáng tạo, dám đương đầu với khó khăn, thử thách và quyết liệt trong hành động vì lợi ích chung.