“Phó bảng Nguyễn Long và cuộc chiến đấu bảo vệ thành Hà Nội 1882”

Ngày 8/11, tại Hà Nội, Viện Sử học (Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam) phối hợp với dòng họ Nguyễn Long tổ chức Hội thảo khoa học “Phó bảng Nguyễn Long và cuộc chiến đấu bảo vệ thành Hà Nội 1882”.

Tham dự Hội thảo có: Ông Trương Quốc Bảo, Phó vụ trưởng Vụ I, Ban Tổ chức Trung ương Đảng; Dương Trung Quốc, Phó Chủ tịch, Tổng Thư ký Hội khoa học lịch sử Việt Nam; TS. Lê Quang Chắn - Phó Viện trưởng điều hành Viện Sử học, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam; cùng đông đảo ??ại biểu đến từ các bộ, ngành, dòng họ Nguyễn Long...

Phát biểu Đề dẫn Hội thảo, TS. Lê Quang Chắn - Phó Viện trưởng điều hành Viện Sử học, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam cho biết, sau khi hoàn thành việc chiếm đóng Nam Kỳ lục tỉnh (1867), âm mưu bành trướng xâm lược ra Bắc Kỳ trở thành một “vấn đề sinh tử” đối với chính sách thuộc địa của thực dân Pháp. Trong đó, mục tiêu quan trọng hàng đầu của Soái phủ Nam Kỳ là việc đánh chiếm thành Hà Nội - trung tâm chính trị của xứ Bắc Kỳ. Đầu năm 1882, thực dân Pháp quyết định thực hiện kế hoạch xâm lược Bắc Kỳ lần thứ hai, đưa quân ra Bắc, đánh chiếm thành Hà Nội. Cuộc chiến đấu chống thực dân Pháp đánh thành Hà Nội (diễn ra ngày 25/4/1882) dưới sự chỉ huy của Tổng đốc Hoàng Diệu và các t??ớng lĩnh diễn ra vô cùng quyết liệt, song trước ưu thế về lực lượng và khí tài của quân Pháp, thành Hà Nội đã thất thủ.

Trong số các t??ớng lĩnh sát cánh cùng Tổng đốc Hoàng Diệu, Phó bảng Nguyễn Long có vai trò quan trọng. Ông đỗ Cử nhân võ năm 1878 và đỗ Phó bảng khoa thi võ năm Canh Thìn (1880), được giao giữ chức Thủy vệ quân cơ, tổ chức và huấn luyện hàng nghìn quân sĩ trong thành, có ý chí quyết tâm chống Pháp và chiến đấu rất anh dũng trong cuộc chiến giữ thành Hà Nội năm 1882.

Năm 2024 là tròn 115 năm năm mất của Phó bảng Nguyễn Long (1909 - 2024) và 142 năm diễn ra trận đánh thành Hà Nội (1882 - 2024). Hội thảo được tổ chức nhằm nghiên cứu rõ hơn về trận đánh bảo vệ thành Hà Nội năm 1882, đồng thời tìm hiểu sâu hơn về công lao, đóng góp của các t??ớng lĩnh, trong đó có Phó bảng Nguyễn Long.

Theo Ban Tổ chức Hội thảo, với 17 bài tham luận được gửi tới Hội thảo, các nhà khoa học tập trung vào hai chủ đề chính: Chủ đề thứ nhất, bối cảnh lịch sử, diễn biến, kết quả của cuộc chiến đấu bảo vệ thành Hà Nội năm 1882; Chủ đề thứ hai, thân thế, sự nghiệp và đóng góp của Phó bảng Nguyễn Long.

Tại Hội thảo, các nhà khoa học, các diễn giả tập trung thảo luận, làm rõ và đánh giá ý nghĩa, tác động của cuộc chiến đấu chống thực dân Pháp bảo vệ thành Hà Nội (năm 1882) trong bối cảnh lịch sử Việt Nam cuối thế kỷ XIX; làm rõ hơn về thân thế, sự nghiệp và đóng góp của Phó bảng Nguyễn Long thông qua các nguồn tài/tư liệu mới; đề xuất hình thức tôn vinh gắn với công lao của Phó bảng Nguyễn Long.

Cũng theo TS. Lê Quang Chắn, trong khuôn khổ của cuộc Hội thảo, nhiều nguồn tư liệu mới được bổ sung, cập nhật; nhiều vấn đề lịch sử gắn với Phó bảng Nguyễn Long đã được đi sâu, làm rõ. Tuy nhiên, vẫn còn những nội dung cần phải tiếp tục nghiên cứu./.