Quân chủng Hải quân: Nâng cao chất lượng công dân thực hiện nghĩa vụ quân sự

Theo thống kê, trung bình mỗi năm toàn Quân chủng có từ 5-10 chiến sĩ bị trả về địa phương sau 1 tháng huấn luyện do sức khỏe không đảm bảo. Những trường hợp này không được bù, đổi quân số dẫn tới Quân chủng không đủ chỉ tiêu và gây khó khăn cho các đơn vị trong quá trình huấn luyện chiến sĩ mới. 

Đại úy Ngô Văn Thắng, Chính trị viên Tiểu đoàn 881, Lữ đoàn 131 cho biết: “Việc trả quân nhân không đảm bảo sức khỏe về địa phương là bất đắc dĩ và ảnh hưởng nhiều đến tư tưởng và tâm lí bộ đội. Sau mỗi lần như vậy, chúng tôi đều phải tổ chức sinh hoạt, giáo dục, động viên, định hướng để các chiến sĩ còn lại yên tâm tư tưởng phấn đấu thực hiện tốt nhiệm vụ của quân nhân”.

Năm 2023, Cục Hậu cân Hải quân-cơ quan chủ trì đã phối hợp với các cơ quan chức năng và các bệnh viện tuyến trên triển khai nhiều biện pháp nhằm nâng cao chất lượng khám phúc tra sức khỏe. Các trường hợp không bảo đảm sức khỏe sẽ được bù, đổi ngay, hạn chế thấp nhất các thanh niên không đủ tiêu chuẩn sức khỏe nhập ngũ, bảo đảm chỉ tiêu theo kế hoạch. Cục Hậu cần Hải quân đã chủ động xây dựng kế hoạch khám phúc tra sức khỏe cấp Quân chủng. Theo đó, toàn Quân chủng thành lập 10 hội đồng khám và tổ chức tập huấn nhiều nội dung như: Chẩn đoán hình ảnh, tim mạch… Đặc biệt, phòng Quân y, Cục Hậu cần đã mời các chuyên gia tâm thần của tuyến trên để tập huấn khám sàng lọc bệnh tâm thần bằng phiếu chẩn đoán nhanh.

Là một trong những bác sĩ tham gia lớp tập huấn khám sàng lọc bệnh tâm thần tại tại Viện Y học Hải quân, Trung úy Đinh Văn Dư, Bệnh xá trưởng Bệnh xá Lữ đoàn 131cho biết: “Qua lớp tập huấn, chúng tôi nắm chắc hơn về các biểu biện bệnh lí như rối loạn lo âu, trầm cảm, các biểu hiện lâm sàng của bệnh tâm thần… Những kiến thức này rất bổ ích, không chỉ giúp chúng tôi trong việc khám phúc tra sức khỏe chiến sĩ mới mà còn phục vụ quá trình chăm sóc sức khỏe bộ đội tại đơn vị”.

Các hội đồng khám phúc tra sức khỏe năm nay được ưu tiên tổ chức khám tại các cơ sở y tế của các đơn vị nhằm phát huy công năng của trang thiết bị y tế hiện đại. Cục Hậu cần đã huy động các y, bác sĩ của Viện Y học Hải quân và mới lực lượng y, bác sĩ của tuyến trên tăng cường cho các hội đồng. Trong quá trình khám phúc tra sức khỏe, các chuyên gia tâm thần, tim mạch, chẩn đoán hình ảnh, mắt của Bệnh viện Quân y 175 và 103 đã trực tiếp khám, đánh giá các trường hợp bệnh lý nghi ngờ.

Thượng tá Trương Văn Tứ, Chủ nhiệm Quân y Hải quân cho biết: “Để các địa phương có nhiều thời gian bù đổi, các hội đồng tổ chức khám theo hình thức cuốn chiếu, địa phương nào đến trước khám trước và khám hết địa phương này mới đến địa phương khác. Sau khi khám xong cho từng địa phương, hội đồng tổng hợp kết quả thông báo kết quả khám đối với từng trường hợp cụ thể. Sau khám phúc tra sức khỏe, các hội đồng đã phát hiện được 130 trường hợp có bệnh lí và yêu cầu đổi, trả với các địa phương”.

Trước khi nhập ngũ, các thanh niên đã được cơ quan quân sự địa phương khám sơ tuyển và bảo đảm cả sức khỏe lẫn lý lịch nhưng khi khám phúc tra tại đơn vị nhận quân mới phát hiện ra bệnh. Lí giải về việc này, các chuyên gia cho rằng chưa phát hiện ra bệnh có nhiều nguyên nhân cả khách quan và chủ quan. Trong đó có nguyên nhân là do cơ quan quân sự địa phương phối hợp với các cơ quan y tế mới dừng lại ở việc khám sơ tuyển, chỉ dựa vào thông tin tờ khai và khám lâm sàng như: Đo thể lực, tim mạch huyết áp, khám nội khoa-tâm thần kinh, ngoại khoa-da liễu...

Nhiều bệnh lý chỉ được phát hiện khi tổ chức khám và làm các xét nghiệm cận lâm sàng như: Chụp X-quang, siêu âm, điện tim…

Thực tế cho thấy, việc phát hiện chiến sĩ có bệnh lí không đủ điều kiện sức khỏe nhập ngũ, không chỉ tồn tại ở các đơn vị của Quân chủng Hải quân. Ngoài ra, cũng không loại trừ nguyên nhân đến từ những bất cập trong tiêu chuẩn sức khỏe thực hiện nghĩa vụ quân sự. Thanh niên thực hiện nghĩa vụ quân sự lấy đến sức khỏe loại 3, trong khi công an nhân dân chỉ lấy loại 1 và 2. Việc này ảnh hưởng đến chất lượng công dân thực hiện nghĩa vụ quân sự và tạo kẽ hở để lọt những thanh niên có sức khỏe không đảm bảo nhập ngũ, gây khó khăn trong quá trình thực hiện nhiệm vụ huấn luyện chiến sĩ mới tại các đơn vị. Trong chương trình lấy ý kiến sửa đổi Luật Nghĩa vụ quân sự năm 2015, cử tri nhiều địa phương đã có đề nghị điều chỉnh, bổ sung một số nội dung liên quan đến khám sơ tuyển và tiêu chuẩn sức khỏe gọi công dân nhập ngũ.

Với những giải pháp đồng bộ, hiệu quả, sát tình hình thực tiễn, Quân chủng Hải quân đã từng bước nâng cao chất lượng công dân thực hiện nghĩa vụ quân sự, góp phần tích cực trong thực hiện nhiệm vụ huấn luyện chiến sĩ mới năm 2023./.