Cần có giải pháp hiệu quả hỗ trợ doanh nghiệp vượt khó phát triển

Tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV, ngày 29/5, Quốc hội thảo luận cả ngày về đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2023; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2024; kết quả thực hiện các mục tiêu quốc gia về bình đẳng giới năm 2023; công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2023.

Lần đầu tiên trong 5 năm qua, số doanh nghiệp gia nhập thị trường những tháng đầu năm thấp hơn lượng doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường. Đây là vấn đề nhận được nhiều sự quan tâm của các đại biểu tại Phiên thảo luận.

Đại biểu Trần Hoàng Ngân (Đoàn Thành phố Hồ Chí Minh) đồng tình với những nội dung trong Báo cáo của Chính phủ và Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế. Vui mừng trước những thành tựu đạt được, đại biểu nhận định, kinh tế đất nước vẫn tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng khá trong bối cảnh kinh tế thế giới đang tăng trưởng chậm lại; kinh tế vĩ mô tiếp tục giữ ổn định trong khi thế giới hiện nay đang có nhiều bất ổn.

Tuy nhiên, đại biểu cũng bày tỏ băn khoăn, lo lắng về những tồn tại hiện nay, đặc biệt là số lượng doanh nghiệp rút khỏi thị trường với tỷ lệ cao, nhiều dự án đầu tư còn dở dang, tài sản công sử dụng chưa hiệu quả. 

Đại biểu nêu rõ, thế giới ngày nay biến đổi rất nhanh chóng, đặc biệt trong 5 năm gần đây, kể từ khi có đại dịch COVID-19, do đó cần phải có những giải pháp tương thích. Bên cạnh đó, kinh tế toàn cầu hiện nay biến động khó lường, khó đoán định, bất định, vì vậy phải tăng cường phân cấp, phân quyền để các địa phương phát huy tính chủ động, năng động, sáng tạo. Đại biểu cũng lưu ý, với tình hình giá cả biến đổi nhanh nên thủ tục trong đầu tư công về tổng vốn đầu tư hay thủ tục điều chỉnh quy hoạch cục bộ cần sớm luật hóa các cơ chế, chính sách đặc thù.

Chỉ ra kinh tế thế giới ngày nay xuất hiện nhiều hình thức nên dễ dẫn đến việc đứt gãy chuỗi cung ứng, đại biểu cho rằng phải kiểm soát độ mở của nền kinh tế, cần quan tâm đến thị trường nội địa, đặc biệt phải ưu tiên xúc tiến thương mại đối với thị trường nội địa, thị trường lân cận, thị trường khu vực ASEAN.

Đại biểu Nguyễn Hữu Thông (Đoàn Bình Thuận) nhận định, trong bối cảnh hết sức khó khăn của tình hình trong nước và thế giới, với sự điều hành linh hoạt, quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương đã tập trung triển khai có hiệu quả các giải pháp phát triển kinh tế - xã hội năm 2023 và những tháng đầu năm 2024, tiếp tục là điểm sáng trong bức tranh không mấy sáng của kinh tế thế giới, góp phần quan trọng vào sự phát triển của đất nước trên tất cả các mặt, được cử tri, Nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp đánh giá cao. 

Tuy nhiên, đại biểu chỉ rõ số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường tăng, đây là thực tế đáng suy ngẫm. Theo đại biểu, tình hình thế giới có những bất ổn ảnh hưởng đến đơn hàng của doanh nghiệp, khả năng hấp thụ vốn, sức chống chịu bị bào mòn đến mức cạn kiệt sau đại dịch, các chính sách, quy định còn thiếu đồng bộ chưa nhất quán, thủ tục hành chính rườm rà. Từ đó, kiến nghị có giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp nhằm đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, hỗ trợ doanh nghiệp giải quyết tình trạng thiếu lao động, có các chính sách nhằm hỗ trợ, tăng khả năng tiếp cận vốn của doanh nghiệp, chủ động kịp thời thực hiện các giải pháp cải thiện môi trường kinh doanh, cắt giảm thủ tục hành chính, tháo gỡ vướng mắc về đất đai…

Đại biểu Nguyễn Văn Thi (Đoàn Bắc Giang) đánh giá, hoạt động của doanh nghiệp và thu hút vốn đầu tư khu vực tư nhân của nền kinh tế còn hạn chế. Vốn đầu tư khu vực ngoài nhà nước năm 2023 chỉ bằng 1/5 mức tăng giai đoạn 2015 - 2019, số doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh và giải thể tăng cao so với năm 2022. Lần đầu tiên trong 5 năm qua, số doanh nghiệp gia nhập thị trường những tháng đầu năm thấp hơn so với lượng doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường. Đây cũng là yếu tố tác động hết sức tiêu cực đến nền kinh tế. Trên cơ sở đó, đề nghị Chính phủ đánh giá đầy đủ hơn về những khó khăn của doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp tư nhân và có giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp trong thời gian tới.

Theo đại biểu, mặc dù lãi suất vốn vay của các ngân hàng thương mại đã giảm nhưng doanh nghiệp và nền kinh tế vẫn không hấp thụ được vốn tín dụng. Vì vậy, đại biểu đề nghị Chính phủ cần đánh giá đầy đủ và có các giải pháp đồng bộ để khơi thông nguồn vốn tín dụng, tháo gỡ khó kh??n cho doanh nghiệp, thúc đẩy tăng trưởng.

Đại biểu Hoàng Quốc Khánh (Đoàn Lai Châu) cho rằng, để đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế 6 - 6,5% đã đề ra trong năm nay thì việc tạo điều kiện để các doanh nghiệp ổn định, đầu tư phát triển là yếu tố hết sức quan trọng, trong đó vấn đề tạo dựng niềm tin của doanh nghiệp trong thúc đẩy sản xuất, kinh doanh cần phải được quan tâm trên hết. Theo đó, đại biểu đề nghị khẩn trương đưa chính sách mới ban hành vào cuộc sống giúp doanh nghiệp vượt khó và phát triển, nhất là các dự án luật điều chỉnh, tác động trực tiếp đến sản xuất, kinh doanh.

Đồng tình cao với việc Chính phủ trình Quốc hội tại kỳ họp này xem xét quyết định cho phép Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản và Luật Các tổ chức tín dụng có hiệu lực sớm hơn để tổ chức thực hiện, góp phần giải quyết căn bản nút thắt về thể chế, song đại biểu cho rằng Chính phủ, các bộ, ngành cần có bước chuẩn bị đầy đủ, đồng bộ hệ thống văn bản hướng dẫn thi hành, để luật có hiệu lực thì tổ chức thực hiện được ngay.

Đi cùng với đó, tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính đảm bảo công khai, minh bạch và tăng cường thanh tra, kiểm tra khâu này, hạn chế tình trạng nhũng nhiễu, tiêu cực, gây khó kh??n cho doanh nghiệp; đề cao trách nhiệm người đứng đầu; trong đó tập trung triển khai nghiêm túc Nghị định 73 năm 2023 của Chính phủ và các Chỉ thị của Thủ tướng đã ban hành về khuyến khích, bảo vệ cán bộ năng động sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung.

“Đề nghị các cơ quan tư pháp đẩy nhanh tiến độ điều tra, truy tố xét xử các vụ ??n kinh tế đã thụ lý trong thời gian qua. Đồng thời, tiếp tục chia sẻ thông điệp đã được người đứng đầu Chính phủ gửi đến các doanh nghiệp, nhà đầu tư, đó là: “Chúng ta không hình sự hóa các quan hệ dân sự, các hoạt động kinh tế” để tạo dựng niềm tin cho doanh nghiệp tiếp tục đầu tư phát triển”, đại biểu Khánh nói.

Trước đó, báo cáo trước Quốc hội về tình hình kinh tế - xã hội những tháng đầu năm 2024 vào ngày 20/5, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái cũng chỉ rõ, tăng trưởng kinh tế mặc dù đạt kết quả khá nhưng còn đối mặt với nhiều thách thức. Hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, người dân gặp nhiều khó khăn. Trong 4 tháng đầu năm, cả nước có gần 86,4 nghìn doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường, tăng 12,2% so với cùng kỳ…/.