Diễn biến khó lường của giá “vàng đen”

Giá dầu “trượt dài” cùng giá cổ phiếu ngân hàng

Tuần qua, giá dầu thế giới đã quay đầu giảm liên tiếp trong hai phiên giao dịch cuối tuần sau khi đã khởi sắc vào đầu tuần. Kết thúc phiên 24/3, giá dầu thô Brent giao kỳ hạn giảm 92 xu (tương ứng 1,2%) còn 74,99 USD/thùng. Trong khi đó, giá dầu thô ngọt nhẹ WTI của Mỹ cũng mất 70 xu (tương đương 1%) xuống 69,26 USD/thùng. Trong tuần trước đó, giá dầu Brent và WTI cũng đã đồng loạt ghi nhận mức sụt giảm mạnh và giảm xuống mức thấp nhất trong 15 tháng.

Giới phân tích nhận định, giá dầu giảm do tác động tiêu cực từ cuộc khủng hoảng của các ngân hàng ở Mỹ và châu Âu gần đây. Các nhà giao dịch ngày càng lo ngại rằng tình hình hỗn loạn trong ngành ngân hàng Mỹ và châu Âu có thể khiến triển vọng kinh tế trở nên u ám, từ đó tác động đến nhu cầu năng lượng. Ðồng hành với sự suy giảm giá dầu, tuần qua, nhóm cổ phiếu ngân hàng tại châu Âu cũng “trượt dài” với Deutsche Bank và UBS Group do bị tác động mạnh bởi lo lắng những vấn đề tồi tệ nhất trong lĩnh vực này kể từ cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008 vẫn chưa được giải quyết. Theo các nhà phân tích của ngân hàng ING Bank, những biến động có thể sẽ kéo dài trong những ngày tới, khi những lo ngại lớn hơn về thị trường tài chính vẫn là vấn đề hàng đầu.

Nhà phân tích Phil Flynn của công ty dịch vụ tài chính Price Futures Group cho biết, thị trường đang diễn biến không dựa trên các nguyên tắc cơ bản về cung và cầu, mà phụ thuộc vào mối lo ngại liên quan đến các ngân hàng. Một lý do nữa khiến “vàng đen” giảm giá là lo ngại nhu cầu mua vào dự trữ của Mỹ giảm, sau khi Bộ trưởng Năng lượng Mỹ Jennifer Granholm cho biết việc bổ sung Kho dự trữ chiến lược (SPR) có thể mất vài năm.

Jennifer Granholm vừa nói với các nhà lập pháp rằng, nước Mỹ sẽ khó tận dụng giá dầu thấp trong năm nay để bổ sung vào kho dự trữ, vốn đang ở mức thấp nhất kể từ năm 1983 sau đợt xả kho do Tổng thống Joe Biden chỉ đạo vào năm ngoái. Phát ngôn nói trên đã làm giảm triển vọng của thị trường về nhu cầu dầu.

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia kinh tế nhận định rằng, việc dầu giảm giá mạnh sẽ không kéo dài và giá “vàng đen” có thể “leo dốc” trở lại trong nửa cuối năm nay.

Ðộng lực khiến dầu tăng giá là do nhu cầu gia tăng trở lại sau khi kinh tế Trung Quốc và thế giới lấy lại đà phục hồi sau đại dịch Covid-19. Kinh tế Trung Quốc được dự báo tăng trưởng hơn 5% trong năm nay, sau khi nước này từ bỏ chính sách “zero Covid” và mở cửa trở lại với thế giới. Goldman Sachs cho biết nhu cầu hàng hóa đang gia tăng tại quốc gia nhập khẩu dầu lớn nhất thế giới này, với nhu cầu dầu lên tới 16 triệu thùng/ngày.

Cơ quan Năng lượng quốc tế cho biết Trung Quốc chiếm gần một nửa mức tăng 2 triệu thùng/ngày trong nhu cầu về dầu mỏ trên thế giới, có thể vượt cung sau nửa đầu năm nay và khiến các nhà sản xuất xem xét lại chính sách sản lượng của mình.

Ngoài Trung Quốc, nhu cầu dầu cũng sẽ tăng trên toàn cầu. Trong báo cáo tháng gần đây nhất, OPEC đã dự báo tăng trưởng nhu cầu toàn cầu ở mức 2,32 triệu thùng/ngày.

Linh hoạt để thích ứng với biến động thị trường

Một yếu tố nữa khiến dầu mỏ có thể tăng giá, thậm chí trong ngắn hạn, đó là các nước xuất khẩu dầu cắt giảm sản lượng. Ba đại diện của Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) và các nước đồng minh, nhóm OPEC+ vừa cho biết họ có thể tiếp tục thực hiện thỏa thuận cắt giảm sản lượng 2 triệu thùng/ngày cho đến cuối năm.

Giá dầu giảm là vấn đề của hầu hết các nước thành viên OPEC+ do các nền kinh tế phụ thuộc lớn vào nguồn thu dầu mỏ. Vì vậy, tháng 10/2022, OPEC+ đã nhất trí cắt giảm sản lượng 2 triệu thùng/ngày từ tháng 11/2022 cho đến cuối năm 2023, dù các nước tiêu thụ lớn kêu gọi tăng sản lượng.

Phó Thủ tướng Nga Alexander Novak cho biết nước này sẽ tiếp tục cắt giảm sản lượng 500.000 thùng/ngày như thông báo vào tháng 2, cho đến cuối tháng 6. OPEC+ sẽ tiếp tục thực hiện thỏa thuận đến cuối năm. Trước đó, Tổng Thư ký OPEC Haitham Al Ghais trong phát biểu với báo giới bên lề Tuần lễ Năng lượng Ấn Ðộ, đã khẳng định quyết định cắt giảm sản lượng dầu thô hồi tháng 10/2022 là đúng đắn và sau buổi nhóm họp tháng 2 vừa qua, OPEC+ thống nhất duy trì chiến lược sản lượng hiện tại đến cuối năm 2023. Ông Al Ghais cho rằng OPEC+ hoàn toàn đủ tự tin để đưa ra những quyết sách phù hợp, cũng như đủ khả năng ứng phó kịp thời trong một lĩnh vực thường xuyên xảy ra biến động.

Kết quả một cuộc thăm dò mà hãng Reuters vừa công bố cho thấy, thị trường dầu mỏ thế giới sẽ rơi vào cảnh thiếu hụt do Nga cắt giảm nguồn cung và Trung Quốc tăng lượng tiêu thụ, do vậy, giá dầu dự báo sẽ lên tới 90 USD/thùng vào nửa cuối năm nay. Kết quả thăm dò 49 nhà kinh tế và phân tích dự báo cho thấy, giá dầu thô Brent sẽ ở mức trung bình là 89,23 USD/thùng trong năm nay, giảm so với mức 90,49 USD/thùng trong tháng 1, nhưng vẫn cao hơn nhiều so với mức hiện nay; giá dầu thô ngọt nhẹ WTI sẽ ở mức trung bình 83,94 USD/thùng.

Trong khi đó, Giám đốc điều hành công ty dầu khí Gazprom Neft của Nga Alexander Dyukov dự báo giá dầu có thể ở mức từ 80-110 USD/thùng trong năm 2023.

Dầu mỏ được coi là “mạch máu” của nền kinh tế trong nhiều năm qua, bởi vậy, khi giá dầu biến động mạnh và được dự báo sẽ thay đổi thất thường như trên phần nào phản ánh khó khăn cũng như sự thiếu ổn định của kinh tế toàn cầu.

Theo đó, thực tế này đòi hỏi chính phủ các nước và các định chế tài chính, các doanh nghiệp phải chủ động xây dựng chiến lược dài hạn và điều chỉnh kế hoạch linh hoạt trong ngắn hạn để thích ứng với sự biến động của thị trường dầu mỏ trong thời gian tới.